Op donderdag 11 oktober bezocht ik Manda. Het zou een bijzondere dag worden. Het begon met dikke regen en een tocht over een slechte weg met op tientallen plaatsen versmallingen waar reparaties werden uitgevoerd.
Vlak voor Manda ben ik eerst even gestopt bij de medische post van dokter Billah om hem gedag te zeggen en te bedanken voor zijn hulp tijdens het Medisch Kamp dat Justus samen met hem begin oktober heeft georganiseerd. Zijn gebouw zag er mooi uit, pas geschilderd, mooie wachtkamer. Er zat een moeder met een kindje van een jaar of twee dat zo ziek was dat ze helemaal slap op de schouder van de moeder lag. Het zag er niet goed uit, het kind leek doodziek, heel zielig.
Dr. Billah vond het fijn dat ik langs kwam en we hebben ook gesproken over de plannen van Justus om de community verder te helpen. Justus wil een stichting in het leven roepen die de zorg voor Manda beter gaat organiseren. Dr. Billah wil dat graag ondersteunen. Tijdens het gesprek liet de dokter ook even vallen dat hij hier misschien niet meer zo lang zou zijn. Ik vroeg hoe dat zat en hij vertelde over onrust in de regio. Mensen die afkomstig zijn van buiten het gebied (up-country) worden bedreigd en te verstaan gegeven dat ze maar beter kunnen verdwijnen naar hun eigen streek of gebied. Ook dr. Billah heeft dreigementen ontvangen. Ik vroeg of hij zich bedreigd voelde, maar hij zei dat dat wel mee viel.
Er rommelt wat, in de aanloop naar de verkiezingen in 2013 zijn er moslim groeperingen die proberen mensen te intimideren. Ze willen dat Mombasa en de (overwegend islamitische kuststrook) zelfstandig wordt. Dat is de reden dat een paar weken geleden een van de moslimleiders door regeringstroepen is doodgeschoten. De onrust voor de verkiezingen is anders dan de vorige keer: het zijn nu de moslims die autonomie willen in de kustprovincie.
Toen ik bij dokter Billah weg ging, stond de moeder met haar zieke kind aan de weg. Ze vroeg aan de chauffeur of ze mee kon rijden naar het ziekenhuis. De chauffeur zei dat wij de andere kant op moesten, maar toen ik vroeg of dat ver was zei hij dat het wel meeviel. We hebben haar meegenomen en een paar kilometer terug afgezet in de buurt van het ziekenhuis. Ik heb haar 250 shilling gegeven, ze was zo in paniek, het kind was al meer dan een week ziek en de dokter had haar gezegd snel naar het ziekenhuis te gaan. Ik had het vreselijk met haar te doen, het kind was meer dood dan levend, ik was totaal ontdaan.
Op school eerst met Alice, het schoolhoofd, gesproken ook over de dreiging waar Billah het over had. Ook zij bleek bedreigingen te hebben ontvangen en ook Margareth, de chairman van de schoolcommittee. Of ze haar huis maar wilde verlaten. Ze deden er nogal luchtig over, maar vertelden ook dat de moslimsleiders vooral jongeren opjutten om mensen in het gebied te bedreigen. Een paar weken geleden hebben dorpsbewoners die zich bedreigd voelden twee van die jongeren gedood. Heel bizar.
Ik heb met Alice ook gesproken over de problemen met het schoolgeld en de klachten van ouders dat zij die niet betaald zou hebben. Dat bleek anders te zijn. Alice heeft keurig voor alle kinderen schoolgeld betaald, maar enkele ouders hebben hun deel niet betaald, waardoor enkele kinderen van school zijn gestuurd. Zij hebben via via geklaagd dat Alice niet betaald zou hebben. Heel vervelend, maar gelukkig niets van waar!
Daarna in de lagere drie klassen met de kinderen liedjes gezongen. Ik was benieuwd of de kinderen in de hogere klassen de afgelopen maanden een boek hadden gelezen, zoals we hadden afgesproken. Het was hartverwarmend: alle kinderen hadden een leesboekje bij zich en ze hadden zich heel goed voorbereid op mijn bezoek. In een paar klassen hebben een paar kinderen een stukje voorgelezen, in een andere klas hadden een paar kinderen het boekje helemaal van buiten geleerd. In weer een andere klas gingen een paar kinderen het door hen gelezen verhaal navertellen. In klas 7 hadden kinderen gedichten en teksten geleerd die zij hebben voorgedragen. Ook de leraren waren heel trots om te kunnen laten zien hoe goed zij de kinderen voor mijn bezoek hebben voorbereid. Nu moest ik ook mijn belofte nakomen: ik had voor alle klassen een paar leesboeken bij me die ik aan de leraar heb overhandigd. Ze waren heel blij. Bij mijn volgende bezoek zullen ze hieruit voorlezen. Het was een geweldige ervaring, mijn onderwijshart ging weer helemaal open!
Toen ik op weg was naar een van de klassen zag ik een moeder met een zoontje die een gebroken arm had. Ze werd met zoontje (kermend van pijn) achter op een motor gezet op weg naar het ziekenhuis.
Daarna gesproken met een jongen van wie de vader in de gevangenis zit, een briljante student in de 2e klas van de secondary school die geen schoolgeld meer kan betalen. Hij vertelde dat zijn vader (die chauffeur is) in opdracht van zijn baas twee jongens heeft vervoerd (van de opstandige moslims) om zich ergens in het binnenland te kunnen verstoppen. De vader is opgepakt en de baas gaat vrijuit. Heel stom: heeft zijn baas niet aangegeven, bang om zijn baan te verliezen. Nu zit hij vast en dat kan nog wel even gaan duren. De jongen heeft geen moeder meer en moet zich nu alleen met zijn broertje zien te redden. Hij moest nog 10,000 KSH (95 euro) schoolfee betalen. Ik heb het voor hem betaald, zodat hij tot eind van het jaar naar school kan.
Ook een bezoek aan de polytechnische school gebracht, wat ziet die er geweldig uit, daar is de laatste maanden heel veel gebeurd en er komt nu geld binnen van de eieren, het water en groenten en fruit. Mooie ontwikkeling waar de primary school in de toekomst ook van kan profiteren.